تحقیق و پژوهشی در باب حجاب اسلامی و بررسی فواید آن و نقد بد حجابی و آفت
های آن در اجتماع
عنوان مقاله :
حفظ حجاب، مقدمهاي بر حفظ عفاف
رهبر معظم انقلاب، حضرت آيةالله خامنهاي،
معناي حجاب
حجاب براي زن، به معناي ذلت نيست؛ بلکه به معناي عصمت و حفظ زن است
و نه فقط عصمت و حفظ زن، بلکه عصمت و حفاظت زن و مرد هر دوست. حجاب
به معناي چادر نيست؛ اما چادر در نزد ما ايرانيها که زنهاي ما از
قديم داشتند، بهترين نوع حجاب است؛ بدون چادر هم حجاب ممکن است.
حجاب به معناي پوشيدن سالم [است]؛ نه پوشيدني که از نپوشيدن بدتر
است. به تعبيرروايات، پوشيده عريان که در عين پوشيدگي، مثل انسان
برهنه و عريان است. آن پوشيدن، به درد نميخورد؛ حجاب نيست؛ پوشيدن
سالم که سر و مو و گردن و بدن و تمام سر تا پاي بدن زن را پوشانده
باشد؛ البته صورت و دو دست را بسياري فقها مستثنا ميدانند؛ البته
در مواردي که صورت بدون آرايش و ساده باشد؛ اين هم معناي حجاب.
البته زنهاي ايراني، روش چادر را پيدا کردهاند که بسيار هم روش
خوبي است و هم زيباست و منافي با زيبايي زن نيست و هم حجاب حافظ
کامل است. به هر حال، حجاب را چه به شکل ايراني، چه به شکل عربي،
چه به شکل کشورهاي ديگر که در هر يک از کشورهاي اسلامي زنها يک
جور حجاب خود را حفظ ميکنند، هر جوري که حجاب حفظ بشود، اين نظر
اسلام، تأمين شده است، اين، يکي از پيشگيريهاي اسلام است.1
اسلام در باب حجاب، پوشش را معين نکرده است؛ مقصود را معين کرده
است. مقصود اين است که ديدار زن و مرد و ملاقات طبيعي آنها، به
صورت روزمره، تبديل به يک عامل تحريک نشود و اين، هدف اسلام است.
در کشورهاي اسلامي، خانمهايي هستند که مقيدند حجاب شرعي را که
آيات قرآن به آن ناطق است، رعايت کنند؛ ولي شما ببينيد همه آنها يک
نوع رعايت ميکنند؛ متدينها و مقيدهايشان را ميگويم؟ در کشورهاي
شمال آفريقا حجابي دارند که شما اصلاً با آن آشنا نيستيد؛ در
کشورهاي شرقي، يعني هند و پاکستان، حجابي دارند که باز هم شما با
آن آشنا نيستيد. اينها هم ناشي از همان شرايط فرهنگي و اجتماعي
است.2
حجاب، به معناي منزوي کردن زن نيست
مسئله حجاب، به معناي منزوي کردن زن نيست. اگر کسي چنين برداشتي از
حجاب داشته باشد، اين، يک برداشت کاملاً غلط است. مسئله حجاب به
معناي جلوگيري از اختلاط و آميزش بيقيد و شرط زن و مرد در جامعه
است؛ زيرا آميزش و اختلاط بيقيد و شرط، هم به ضرر جامعه و هم به
ضرر زن و مرد، به خصوص به ضرر زن است.3
حجاب و عفت
هميشه ما در طول زمان هر وقت گفتيم حجاب و عفت، عدهاي گفتند آقا
حجاب به عفت چه کار دارد؛ خيليها حجاب دارند؛ عفت ندارند؛ خيلي هم
عفت دارند؛ حجاب ندارند. در طول زمان، هر وقت ما اين حرف را ميگفتيم،...
بعضي اين را ميگويند؛ در حالي که اين، حرف درستي نيست. عفت يک چيز
است؛ حجاب يک چيز ديگر؛ اما عفت، آن چيز غيرقابل دسترسي و غيرقابل
تأثيرپذيري و آن صخره آسيبناپذير در انسان نيست؛ مثل همه خلقيات و
خصلتهاي انساني، در معرض تهاجم قرار ميگيرد. يکي از چيزهايي که
ميتواند آن را از تهاجم به دور بدارد و عفاف زن و طهارت او و
تقواي او و حالت پرهيز و عصمت را در او نگه دارد، نداشتن معاشرت
نامناسب در محيط زندگي و محيط کار و محيط جامعه است. معاشرت
نامناسب، يعني معاشرتي که در او جهات فرهنگي و اخلاقي خاص رعايت
نشده باشد. آن چيزي که ميتواند به اين نگهداري و مصونسازي و
جداسازي کمک کند، حجاب است. بهترين چيز، حجاب است؛ حجاب از طرف زن
و حجاب از طرف مرد. حجاب مرد هم نگاه نکردن است: حجاب، يعني مانع؛
يعني فاصل در زن.4
از نظر غرب و فرهنگ غربي، يکي از ارزشهايي که براي زن متصور است،
اين است که با وجود خود و با شخصيت خود، وسايل التذاذ و بهرهمندي
ديگران را فراهم آورد؛ لذا وقتي ما بر اساس فرهنگ اسلامي اعلام ميکنيم
که اسلام براي معاشرت زن و مرد، محدوديتي قائل شده و معاشرت بيقيد
و شرط زن و مرد را جايز ندانسته، ما را متهم ميکنند که شما به زن
اهانت ميکنيد؛ در حالي که اهانت آن چيزي است که در فرهنگ غرب نسبت
به شخصيت زن ديده ميشود.5
اين مسئله حجاب و محرم و نامحرم و نگاه کردن و نگاه نکردن، همه به
خاطر اين است که قضيه عفاف در اين بين، سالم نگه داشته شود. اسلام
به مسئله عفاف زن اهميت ميدهد؛ البته عفاف مرد هم مهم است. عفاف،
مخصوص زنان نيست؛ مردان هم بايد عفيف باشند؛ منتها چون در جامعه،
مرد به خاطر قدرت جسماني و برتري جسماني، ميتواند به زن ظلم کند و
برخلاف تمايل زن رفتار نمايد، روي عفت زن بيشتر تکيه و احتياط شده
است. شما امروز هم که در دنيا نگاه کنيد، ميبينيد يکي از مشکلات
زنان در دنياي غرب، به خصوص در کشور ايالات متحده امريکا، همين است
که مردان با تکيه به زورمندي خودشان، به عفت زن تعدي و تجاوز ميکنند.
آمار منتشر شده از سوي مقامات رسمي خود آمريکا را من ديدم که يکي
مربوط به دادگستري آمريکا و يکي هم مربوط به يک مقام ديگري بود.
آمارها واقعاً وحشتانگيز است؛ در هر شش ثانيه، يک تجاوز به عنف در
کشور آمريکا صورت ميگيرد! ببينيد چقدر مسئله عفت مهم است.6
1. از سخنان رهبر معظم انقلاب در يکي از خطبههاي نماز جمعه،
17/5/65.
2. بيانات رهبر معظم انقلاب در مصاحبه با مجله شاهد بانوان،
28/2/67.
3. بيانات رهبر معظم انقلاب در ديدار گروهي از خواهران پزشک سراسر
کشور، 26/10/68.
4. بيانات رهبر معظم انقلاب در سمينار نقش زن در جامعه، 11/12/64.
5. بيانات رهبر معظم انقلاب در کنگره بينالمللي زن و انقلاب،
جهاني اسلام 17/11/66.
6. اجتماع خواهران در ورزشگاه آزادي به مناسبت جشن ميلاد کوثر،
30/7/76.