تحلیل و  بررسی مسائل مربوط به ازدواج و خانواده

          عنوان مقاله :  در سايه سار آرامش ـ ازدواج      (فرحناز فردوسيان)
 

 


زوجيت، قانون عمومي آفرينش
از زمان پيدايش انسان دراين جهان، آدمي همواره براي پاسخ‏گويي به نيازهاي جنسي و عاطفي خويش، در جست و جوي زوج مناسب بوده است. البته اين قاعده زوجيت، نه تنها در دنياي انسان‏ها، بلکه در ميان تمام کائنات حتي جمادات نيز وجود داشته است و به عنوان يکي از نشانه‏هاي تکامل موجودات در سراسر عالم هستي خودنمايي مي‏کند. همچنين، تمامي موجودات از جمله گياهان، حيوانات و انسان‏ها به دو جنس نر و ماده تقسيم و جمع ميان اين دو جنس، موجب تداوم نسل و تکثير آنها شده است.

در آيه 7 سوره شعراء آمده است:

أَوَلَمْ يَرَوْا إِلَي اْلأَرْضِ کَمْ أَنْبَتْنا فيها مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَريمٍ.

آيا آنها به زمين نگاه نکردند که چه اندازه در آن از گياهان جفت (نر و ماده) و پرفايده آفريديم.

بنابر کلام قرآن، قانون زوجيت در سراسر عالم هستي جاري است و خداوند مي‏فرمايد:

وَ مِنْ کُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ. (ذاريات: 49)

و از هر چيزي جفتي آفريديم، باشد که متذکر شويد.

بنابر اين اصل قرآني، زندگي موجودات بر زوجيت و جفت بودن بنا شده است.

پيام متن:
1. وجود قاعده زوجيت در جهان هستي.

2. تأکيد قرآن بر وجود اين قاعده و جاري بودن آن در تمامي نظام کائنات.

زوجيت در جهان علمي
امروزه از نظر علمي ثابت شده است که «اتم‏ها» از اجزاي مختلفي تشکيل شده‏اند، از جمله الکترون که بار الکتريسيته منفي و پروتون که بار الکتريسيته مثبت دارد.

با توجه به اينکه همه موجودات جهان از اتم‏ها پديد آمده‏اند، مسلم است که زوجيت در ميان تمام کائنات و متناسب با ساختار وجودي هر يک از آنان، موجب باروري و تکثير مي‏شود و وسيله‏اي براي تکامل به شمار مي‏رود. براي مثال، مي‏توان به تحقيقات لينه، يکي از مشهورترين دانشمندان گياه شناس در اواسط قرن هجدهم ميلادي، اشاره کرد. اين دانشمند پس از آزمايش‏ها و پژوهش‏هاي فراوان، به اين نتيجه رسيد که مسئله زوجيت در دنياي گياهان، به عنوان يک قانون عمومي حاکم است و گياهان نيز مانند حيوانات و انسان‏ها ازدو جنس نر و ماده تشکيل شده‏اند و از جمع بين اين دو جنس، به باروري مي‏رسند و ميوه مي‏دهند.

پيام متن:
1. وجود قاعده زوجيت در جهان، به تأييد علم.

2. انطباق آموزه‏هاي ديني و يافته‏هاي علمي، در مورد قانون زوجيت.

ضرورت تشکيل خانواده
ازدواج و تشکيل خانواده، يکي از مهم‏ترين ضرورت‏هاي زندگي انسان است، از آن‏رو که ارزشمندترين موجود هستي يعني «انسان» زاييده و مولود اين ميثاق مقدس است.

خانواده، به عنوان کوچک‏ترين واحد اجتماعي شناخته شده است و در عين حال، آثار و کارکردهاي فراوان فردي و جمعي دارد.

خانواده، منظومه‏اي متشکل از زن و مرد و فرزندان است که يک سلسله روابط عميق روحي، عاطفي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي ميان آنان جاري است و باهدف رفع نياز و کسب آرامش در حيطه روابط بالا و توليد و تربيت نسل، به حيات خود ادامه مي‏دهد.

در حقيقت، خانواده مهم‏ترين جايگاه پرورش نيروي انساني و محيط مناسبي براي رشد اعضاي خود به‏شمار مي‏رود. زن و مردي که با پيمان ازدواج به همسري يکديگر درمي‏آيند، نسبت به يکديگر احساس مسئوليت مي‏کنند و به خاطر مسائل اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي، بيش از پيش با جامعه خود ارتباط خواهند داشت و نه تنها موجوديت جامعه را به رسميت مي‏شناسند، بلکه ايمان خويش را نيز از سستي نجات خواهند داد.

پيام متن:
1. تأکيد بر ضرورت و اهميت تشکيل خانواده.

2. معرفي خانواده، به عنوان مهم‏ترين شالوده اجتماع.

کارکردهاي خانواده
تشکيل خانواده آثار مفيد فردي و اجتماعي به دنبال دارد. جامعه‏شناسان به پي‏آمدهايي که يک خرده نظام برروي نظام اجتماعي کل باقي مي‏گذارد، کارکرد مي‏گويند. بنابراين، منظور از کارکردهاي خانواده، آثار و نتايجي است که کوچک‏ترين واحد اجتماعي براي جامعه در پي دارد. موارد ذيل از کارکردهاي مهم خانواده شناخته شده‏اند:

1. ارضاي غريزه‏هاي جنسي
تشکيل خانواده از يک نگاه، برقراري شيوه مشروع و صحيح ارضاي غريزه‏هاي جنسي است که آدمي را از لغزش‏ها وانحراف‏هاي جنسي حفظ و سلامت جامعه را نيز از اين نظر تأمين مي‏کند.

پيامبر اکرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «بيشتر اهل آتش عزب‏ها هستند.» و همچنين مي‏فرمايد: «بهترين امت من، زن‏دارهايند و بدترين آنها عزب‏ها».

از امام صادق عليه‏السلام روايت مي‏شود: «دو رکعت نماز مرد زن دار، از هفتاد رکعت عزب افضل است».

بديهي است که وجود غريزه‏ها و کشش‏هاي جنسي در انسان را نمي‏توان انکار کرد. همان‏گونه که اگر فردي احساس گرسنگي يا تشنگي کرد، براي رفع چنين نيازهايي به دنبال آب و غذاي تميز و پاکيزه مي‏گردد و در صورت دست نيافتن به چنين امکاناتي، ناگزير به استفاده از آب‏هاي آلوده و غذاهاي فاسد مي‏شود؛ غريزه‏هاي جنسي نيز آن‏گاه که در وجود فرد بيدار مي‏شوند، فرد را به يافتن همسر و همراه مناسب رهنمون مي‏سازند. در صورتي که امکان ازدواج براي افراد جامعه فراهم نشود، انحراف‏ها و فسادهاي اجتماعي، جامعه را فرا مي‏گيرد.

2. ارضاي نيازهاي عاطفي
هر انساني در هر سن و شغل و موقعيتي، به مهر و محبت نيازمند است و سرچشمه نوشاب حيات‏بخش بشريت، خانواده است.

3. توليد مثل و بقاي نسل انساني
وظيفه توليد مثل، به عهده خانواده است و خانواده مي‏تواند جايگاهي مناسب براي تولد و پرورش فرزنداني صالح و شايسته باشد. در طول همه قرن‏هاي گذشته، همواره خانواده‏ها با به دنيا آوردن فرزندان، امتداد نسل انساني و ادامه حيات بشر را در اين جهان موجب شده‏اند.

پيامبر اکرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله در اين مورد مي‏فرمايد: «چه مانع دارد که مؤمن زني بگيرد. باشد که خداوند فرزندي نصيبش کند که با کلمه لااله الااللّه‏، زمين را گران‏بار کند».

امام زين العابدين عليه‏السلام هم فرموده است: «از سعادت مرد اين است که فرزنداني داشته باشد که در مشکلات به ياري‏اش برخيزند».

4. جامعه‏پذيري
خانواده ارزش‏ها و هنجارهاي اجتماعي را به نسل‏هاي تازه مي‏آموزد و آنان را با الگوهاي عملي و آداب و رسوم و سنت‏هاي پذيرفته شده در جامعه و در يک کلام، با فرهنگ آن اجتماع آشنا مي‏کند.

5. کارکرد اقتصادي
تأمين هزينه‏هاي زندگي افراد و برطرف کردن نيازهاي مختلف آنان، چون خوراک و پوشاک و مسکن، به عهده خانواده است.

پيام متن:
1. آشنايي با آثار و نتيجه‏هاي پسنديده ازدواج و تشکيل خانواده، در جامعه.

2. تنوع و تعدد کارکردهاي خانواده.

ازدواج درماني
بيماري‏هاي مختلف با استفاده از شيوه‏هاي گوناگون درمان مي‏پذيرد، از جمله دارودرماني، شيمي‏درماني، پرتودرماني و... . اما براي درمان بيماري‏هاي روان‏تني، روش‏هاي شيوا و جذابي وجود دارد که شايد مردم کمتر با آنها آشنا باشند، مانند کاردرماني، مذهب‏درماني و ازدواج درماني. يک پزشک انسان‏دوست و متعهد، مي‏تواند با ارائه رهنمودهاي روشنگرانه، به زوج‏هاي جوان در آغاز زندگي مشترک‏شان و اطرافيان آنها، در انتخاب راه درست ياري‏شان کند. در ضمن وجود يار و همسر غمگسار و مهربان، مي‏تواند در سرعت‏بخشي به درمان انواع بيماري‏ها مؤثر باشد.

پيام متن:
آشنايي با آثار مفيد ازدواج درماني.

ازدواج سرچشمه آرامش
با شروع دوران بلوغ، احساس‏ها، حالت‏ها و عواطف جديدي در فرد شکفته مي‏شود که يکي از آنها، هيجان‏ها و نيازهاي شديد جنسي است. بدون شک، شيوه درست ارضاي چنين خواسته‏هايي، مي‏تواند کشتي وجود انسان را از اين درياي طوفاني و متلاطم به سلامت به ساحل نجات برساند و ازدواج، تنها پاسخ صحيح به خواسته‏هاي غريزه جنسي است. در صورتي که آيين ازدواج، متناسب موقعيت و شرايط صورت پذيرد، بسياري از نگراني‏ها و ناراحتي‏ها را از بين خواهد برد و سلامت و سعادت فرد و جامعه را تضمين خواهد کرد.

امام صادق عليه‏السلام مي‏فرمايد: «مِنْ سَعادَةِ الْمَرِْء الْمَرْأَةُ الصّالِحَةُ؛ از سعادت مرد، داشتن زن نيکوکار است».

پيام متن:
تأکيد بر ازدواج به عنوان پاسخي مناسب به غريزه‏ها و نيازهاي جنسي.

ازدواج در اسلام
ازدواج در اسلام، همواره تشويق و تأکيد شده است. از آيه‏هاي قرآني و روايت هايي که در کتاب‏هاي معتبر فقهي وجود دارد، مي‏توان به ضرورت و اهميت ازدواج پي برد.

خداوند در آيه 189 سوره اعراف، حضرت حوّا را وسيله آرامش و مايه تسکين حضرت آدم عليه‏السلام معرفي مي‏کند و مي‏فرمايد: «وجَعَل مِنها زوجَها لِيَسْکُنَ اِليها؛ از جنس خود او همسري آفريد تا به آرامش‏خاطر دست يابد».

همچنين، در قرآن مجيد به حالت سکون نفس و آرامش خاطري که با ازدواج فراهم مي‏شود، اين گونه اشاره دارد:

و مِنْ آياتِهِ اَنْ خَلَقَ لَکُم مِنْ اَنْفُسِکُم اَزواجا لتَسْکُنُوا اِليها.(روم: 21)

از نشانه‏هاي رحمت الهي به شما، آن است که از جنس خودتان همسري براي شما آفريد تا در سايه عشق و محبت او آرامش خاطر و سکون نفس به دست آوريد.

شهريار، شاعر پرآوازه و متعهد ايراني نيز با الهام از آموزه‏هاي ديني، بسيار زيبا بر ازدواج و ضرورت آن تأکيد ورزيده است:

رسول گفت که آيين من بود تزويج کسي که منکر آيين من شد از من نيست
از اين رسوم که مرسوم دين اسلام است خدا پسندتر از رسم زن گرفتن نيست
تو نصف خانه ايمان به زن کني محصور حصار نيم دگر کن که بيم دشمن نيست
بدوز چشم و به ناموس ديگرانش مدوز که چشم هرزه مرض، جز چراغ رهزن نيست
چراغ خانه مرد خدا، زن و بچه است تو را که نيست زن و بچه خانه روشن نيست

پيام متن:
1. توجه و توصيه فراوان اسلام به ازدواج و تشکيل خانواده.

2. معرفي ازدواج، به عنوان يکي از سرچشمه‏هاي آرامش.

مجازات مانع‏تراشي در ازدواج جوانان
در حکايتي که در ذيل آورده مي‏شود، بازتاب مجازات کساني که به هر شکل و دليل مانع ازدواج جوانان و تشکيل خانواده‏هاي جديد مي‏شوند، آمده است:

سه تن از تجار مسافر، در نجف به محضر علامه اميني رسيدند و گفتند: ما راهي سفر مکه هستيم، ولي مي‏خواهيم دوباره به اينجا بازگرديم و به سفر تجاري خود بپردازيم. علامه اميني در پاسخ به درخواست آنها که از وي مي‏خواستند سرمايه آنها را به امانت پيش خود نگه دارد، فرمود که پيش محسن (امين محله) برويد و امانت را به او بسپاريد. آن سه نفر بنابر توصيه علامه عمل کردند. سپس راهي سفر حج شدند. در بازگشت متوجه شدند که پرچم سياهي به در خانه محسن امين نصب شده است. معلوم شد که او از دنيا رفته است.

آنها به نزد وارث او رفتند و مسئله را با وي در ميان گذاشتند، ولي او تنها موفق به يافتن امانت دو نفر از آنها شد و از امانت سومي ابراز بي‏اطلاعي کرد. مسافران مکه به علامه مراجعه کردند و قضيه را با وي در ميان گذاشتند. علامه فرمود: نيمه شب روي قبر او برويد و سه بار بگوييد: محسن امين! تا او جواب شما را بدهد. آنها از علامه اميني خواهش کردند که ايشان هم به همراه آنها به قبرستان و بر سر قبر امين برود.

علامه پذيرفت و هنگام حضور بر سر قبر امين، سه بار نام او را صدا زد. ناگهان پرده از مقابل چشمان‏شان کنار رفت و محسن امين را در حالي که گرفتار عذاب بود، ديدند. او نيز محل امانت سوم را باز گفت. علامه با تعجب از او پرسيد که چرا به چنين شکنجه‏اي دچار شده است؟ امين فقط پاسخ داد: «قصاب محل، قصاب محل» و پس از گفتن اين کلام ناپديد شد. آنان شگفت زده به سراغ قصاب رفتند و از او در اين مورد سؤال کردند. قصاب پس از شنيدن نام امين گفت: خدايا قبر او را پر از آتش کن. آنها علت اين نفرين را پرسيدند و قصاب پاسخ داد: چهار سال پيش خواستگار خوبي براي دخترم آمده بود. (آنان) جهت تحقيق پيش امين رفتند و او که دختر مرا براي پسر خود در نظر داشت، گفت: من اين دختر را نمي‏شناسم، در حالي که [او را] خوب مي‏شناخت. خواستگار از عبارت «نمي‏شناسم» او احساس کرد که دختر مورد تحقيق، در آن محله بدنام است، از اين رو منصرف شد. قصاب در ادامه چنين گفت که خود امين هم براي خواستگاري به منزل ما نيامد و «نمي‏شناسم» او موجب سوء ظن اهل محل به دختر شد و ديگر کسي به خواستگاري او نيامد.

علامه اميني براي جلب رضايت قصاب، دختر او را براي پسر يکي از آن سه تن عقد بست و به اين صورت روح محسن امين از نفرين قصاب رهايي يافت.

پيام متن:
1. آشنايي با عاقبت کار و مجازات کساني که براي ازدواج جوانان مانع تراشي مي‏کنند.

2. تباه شدن عبادت‏ها و سابقه نيکوي فرد، بر اثر سنگ اندازي در ازدواج ديگران.

فايده‏هاي ازدواج از ديدگاه اسلام
ازدواج و تشکيل خانواده، نقطه عطفي در زندگي هر جواني است. در حقيقت، ازدواج يکي از بهترين رسم‏هاي اجتماعي انسان‏هاست که از فطرت آنها سرچشمه مي‏گيرد. رسول خدا صلي‏الله‏عليه‏و‏آله در اين مورد فرموده است: «ازدواج سنت من است. هر کس از سنت من رو بگرداند، از من نيست».

بنابراين، ازدواج لازمه زندگي انسان‏هاست و ترک آن، عملي غيرمتعارف و سنت شکني به شمار مي‏آيد. اگر ازدواج با انديشه سالم و شناخت کامل و به دور از اجبار ديگران صورت پذيرد، آثار سودمندي براي فرد و اجتماع به همراه دارد که به طور خلاصه به آن موارد اشاره مي‏کنيم:

1. رسيدن به استقلال
دختر و پسري که با قلب‏هاي آرزومند کانون گرم خانواده را بنيان مي‏نهند، با اين کار، استقلال واقعي خويش را نيز اثبات مي‏کنند. آنها پس از ازدواج، عهده دار اداره يک واحد کوچک اجتماعي مي‏شوند و با پذيرش مسئوليت‏هاي جديد، فصل تازه‏اي از کتاب زندگي خود را مي‏گشايند و اين گونه به سوي استقلال گام برمي‏دارند.

2. انس و آرامش
يکي از طبيعي‏ترين و اساسي‏ترين نيازهاي آدمي الفت و مهرباني است. هر انساني در مسير زندگي به همراه و همدم مناسبي نياز دارد که چتر آرامش بر سر او بگستراند و در فراز و نشيب‏هاي زندگي يار و همراه او باشد.

خداوند در قرآن مجيد در اين باره مي‏فرمايد:

وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجًا لِتَسْکُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ في ذلِکَ َلآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَکَّرُونَ.(روم: 21)

و از نشانه‏هاي او اينکه از (نوع) خودتان همسراني براي شما آفريد تا بدان‏ها آرام گيريد و در بين شما دوستي و مهرباني قرار داد و در اين امر براي افرادي که اهل تفکر باشند، نشانه‏هايي وجود دارد.

3. عفت و پاکي از گناه
يکي از نيرومندترين غريزه‏هاي بشري، گرايش جنسي است که اگر به وسيله ازدواج، در مسير طبيعي خود قرار گيرد، بسياري از انحراف‏ها و معضل‏هاي اجتماعي از ميان خواهد رفت.

رسول خدا صلي‏الله‏عليه‏و‏آله در اين مورد مي‏فرمايد: «هر کس ازدواج کند، نصف دينش را بازيافته است، [پس] از خدا درباره نيم ديگر بترسد».

نيز اين بزرگوار فرموده است: «هر کس در ابتداي سنين جواني ازدواج کند، شيطان فرياد مي‏کند: اي واي! اي واي! دو سوم دين خود را از شرّ من حفظ کرد».

آرامش وتعادل اعصاب، توليد و تکثير نسل، توفيق اطاعت خالصانه و رسيدن به ثواب و سلامت و امنيت اجتماعي، از ديگر فايده‏هاي ازدواج است.

پيام متن:
1. اشاره به فايده‏هاي ازدواج از ديدگاه اسلام.

2. تأکيد پيامبر و بزرگان دين بر ازدواج.

ضرورت ازدواج در سال‏هاي اول جواني، از ديدگاه صاحب‏نظران کشورها
برنارمک فادن، يکي از روان‏شناسان غربي، در مورد اهميت و ضرورت ازدواج در سال‏هاي اول جواني مي‏نويسد:

من قاطعانه و با تأکيد، به ازدواج‏هاي بهنگام اعتقاد دارم؛ به مجرد اينکه يک جوان وضع و حالت يک مرد را پيدا مي‏کند، بايد به ازدواج اقدام کند. انتخاب يک همسر دراول جواني، او را از بسياري مشکلات نجات مي‏دهد و قادر خواهد ساخت از بسياري اغواها که غلبه بر آنها برايش بسيار دشوار خواهد بود، برحذر باشد.

اين دانشمند در قسمتي ديگر از کتاب خود آورده است:

افزون بر آن، چنانچه شما زود ازدواج کنيد و فرزنداني از خود داشته باشيد، درخواهيد يافت هنگامي که هنوز جوان ونيرومند هستيد و مي‏توانيد به بهترين صورت کار و فعاليت کنيد، بچه‏ها رشد کرده‏اند و از خود مراقبت مي‏کنند. همچنين، بدين ترتيب شما از وجود آنها و نوه‏هايتان بيشتر بهره خواهيد برد؛ زيرا زماني که آنها بالغ و بزرگ مي‏شوند، شما هنوز به پيري همراه با بي‏دنداني و نابينايي نرسيده‏ايد.

به گفته سنت بدو، يکي ديگر از صاحب‏نظران دنياي غرب: «اگر در چهل سالگي خانه انسان پر از سر و صداي فرزندان نباشد، آن‏گاه پر از کابوس مي‏شود.»

برخي از انديشمندان نيز حاملگي حاصل از ازدواج را به عنوان وسيله‏اي براي حفظ اميد و شادابي زن معرفي مي‏کنند و بر لزوم بچه‏دار شدن زنان و ورود به دنياي مادري تأکيد مي‏ورزند. خوداکف مي‏گويد:

آبستني و زايمان، براي جسم زن لازم است. پيداست که زن پس از زايمان، انگار دوباره شکوفا شده است و شاداب‏تر زندگي مي‏کند. زناني که بچه دارند، بيشترشان جوان‏تر از سن خود نشان مي‏دهند (جوان‏تر به نظر مي‏رسند). آنها نيرومندتر و تندرست‏تر از زن‏هايي هستند که بچه ندارند.

نکته‏اي که از اين مطالب در مي‏يابيم اين است که، ازدواج به موقع، فايده‏هاي زيادي براي فرد و سپس براي جامعه به دنبال دارد. تأکيد صاحب‏نظران غربي بر اين مسئله، نشان دهنده اين حقيقت است که دنياي غرب بر اثر تأخير ازدواج جوانان و يا انصراف آنان از ازدواج، با گرفتاري‏ها و معضل‏هايي رو به روست. اين مسائل و پي‏آمدهاي منفي آنها، به حدي است که موجب شده است انديشمندان غربي هر روز بر توصيه‏ها و راهنمايي‏هاي خود در اين مورد بيفزايند.

پيام متن:
توصيه صاحب‏نظران غربي به ازدواج و تشويق جوانان به ازدواج درسنين اول جواني.

ازدواج، راهي امن به سوي بندگي خالص خداوند
ازدواج، تنها راهي است که شرع مقدس آن را براي ارضاي غريزه جنسي بشر فراهم آورده است تا نيازهاي عاطفي آنان به راحتي تأمين شود.

با ازدواج‏هاي شايسته، نسل پاک و سالم فردا به دنيا مي‏آيد. با ارزش‏ها، اخلاقيات و آداب و رسوم جامعه آشنا مي‏شود. ميراث فرهنگي جامعه را تحويل مي‏گيرد و به نيکويي به نسل پس از خود مي‏سپارد.

با شکل‏گيري خانواده‏هاي جديد، همواره نسلي نوشکفته و پويا قدم به عرصه حيات مي‏نهند و اميد به زندگي آينده و شادابي جامعه را تضمين مي‏کنند و با پذيرش مسئوليت‏هاي فردي و اجتماعي، در راه «خليفة‏اللّه‏» شدن گام برمي‏دارند. در يک کلام، با ازدواج، قلب‏ها به هم نزديک‏تر مي‏شود، روان انسان‏ها به آرامش مي‏رسد و آدمي بهتر مي‏تواند با بندگي خود، نور خدا را در نهان خانه وجودش احساس کند.

جامعه انساني، از زنان و مرداني تشکيل مي‏شود که با ميثاق مقدس ازدواج، در کنار هم قرار مي‏گيرند و مسئوليت‏هايي را که خداوند در خانواده و جامعه به آنان که اشرف مخلوقات هستند، واگذار مي‏کند، به خوبي به انجام مي‏رسانند:

زن بود شعر خدا، مرد بود نثر خدا مرد نثري سره و زن غزلي‏تر باشد
نثر هر چند به تنهايي خود هست نکو ليک با نظم چو پيوست نکوتر باشد

بهار

پيام متن:
1. اشاره به آثار ارزشمند ازدواج.

2. مکمل بودن زن و مرد با يکديگر و لزوم ازدواج.

 


 منبع مقاله :  طوبي