تحلیل و  بررسی مسائل اجتماعی زنان

         
عنوان مقاله : 
افتراق زن سنتی با زن مذهبی (محمد علی امجدیان)
 

 

بسم الله الرحمن الرحیم

انقلابی که در چند قرن اخیر هویت اجتماعی فرهنگی و اقتصادی غرب را از ریشه عوض کرد موج های تکان دهنده را بر دامنه سنت و مذهب سنتی غرب زد در آینده نه چندان دور ثمره های  این به نوگرایی بنیان کن و موج های این سیل دهشتناک تمام شئونات عمومی و خصوصی زندگی  مردمان این سرزمینها را تحت الشعاع قرار داد. استبداد معنوی و روحانی ای که ارباب کلیسا ظالمانه و بنام دین بر جان مردم ستمدیده قرون وسطائی انداخته بودند به یک باره با شروع انقلاب فرانسه و انقلاب صنعتی دچار تغیرات اساسی شد بطوری که مبارزان عرصه آزادی دینی را که کاملا با سنت جایگزین شده بود پس زدن و از ریشه با آن به مخالفت برخاستند . دین تحریف شده مسیحیت در قرون وسطی بشدت آلوده به باور های غلط و ساخته ذهن ارباب کلیسا و سنت خرافی وقت آنها گشته بود و تنها چیزی که نمیشد بر آن نام گذاشت نام دین بود؛

دینی که سراسردچار آلودگیهای ساخته شده بدست مردم زمانه های مختلف تاریخ با سلیقه های مختلف شده بود و اثرات زندگی سنتی جوامع قرون وسطایی به حدی در آن دین زیاد شده بود که عرصه را بر مردم آن زمان و بخصوص بر عالمان معلومه طبیعی تنگ کرده بود همه چیز را کلیسا باید تعیین کند حتی گرد یا تخت بودن کره زمین . دادگاه های وحشتناک کلیسا زبان علما و دانشمندانی را که نظریه پردازی کنند می برید و با تفتیش عقاید هر گونه عقیده دیگر را استحقاق خود نمائی و قد علم کردن نمیداد . کلیسا در قرون وسطی مجموعه ای از قواعد خود ساخته را به نام دین به مردم روزگار تحمیل ساخت که مردم آن زمان پس از به تنگ آمدن از آن شرایط اسف بار چاره ای جز واپس زدن اصل دین و معنویت نداشتند. پس از اینکه رنسانس راه را برای تجدد و مدرنیسم هموار ساخت به واسطه برداشت کلیسا از گونگی کل ادیان (و کلا عقیده دینی ) هر آنچه عقیده مذهبی و دینی بود ( حال چه اصیل و چه غیر اصیل متهم به سنتی بودن شد و چون تجدد نابودی قواعد سنتی بود دین را نیز به مثابه یک سنت قلمداد کردندووا پس زدن و از ریشه با هرگونه تفکر دینی مبارزه کردند و از علم آغشته به مذهب و دین به هر شکل ممکن بیزاری جستند. و کم و بیش به دلیل آلودگیهای مذهب آن زمان و آن مکان حق هم داشتند. اما آنچه در این بین خطای بزرگ مردمان عصر رنسانس و تجدد بود عدم درک صحیح از دو واژه مذهب و سنت بود. ضربه هایی که خطا نااگا هانه  مفهوم سنت و مذهب به بیکره دین اصیل می زند بسیارسهمگین تر از ضر به هایی است که دشمنان اگاهانه بر پیکر دین وار د می کند . هر گاه  نتوانیم اختلا ف وافتراق مفاهیم سنت ومذهب را از هم تشخیص دهیم هر انچه سنتی وغلط است را مذهبی قلمدادخواهیم کرد و به بهانه مبارزه با سنت می رویم و قرار دادهای  غیر اصیل سنتی را که با دست وفکرو عمل مردمان واقوام مختلف سا خته و پر داخته شده است وموضوعه به دست انسا ن ممکن الخطای کم و بیش دائم الخطای زمینی است ، با مذهبی که توسط خداوند جهانیان وضع شده و گوهری اصیل را دارد خلطی میکنیم وآنگاه چون مذهب اصیل خدایی با سنت غیر اصیل  زمینی خلط شده است.همه را به یکباره واپس می زنیم و دین را به زیر سوال می بریم به بهانه اینکه حاوی محتوایی سنتی و بعضا مضحک است و نمی دانیم که  گوهر دین کامل و بی نقصی بوده و آنچه مضحک و غیر علمی به نظر می رسد قواعدی است که بواسطه سنتهای غلط ساخته دست مردم وارد دین شده و شکلش را مضحک و دور انداختنی ساخته . عده ای متجدد غیر متمدن در قرون جدید در کشورهای اسلامی رمز عقب ماندگی زنان را سنتی بودن او قلمداد کردند و چون مذهب کلیسا در قرون وسطی مساوی با سنت بی اساس مردم ساخته بود مذهب اسلام را مساوی یک سنت بی اساس مردم ساخته تلقی کردند و تمام رمز موفقیت خود را در گذر از سنت و آن هم سنت حاوی مذهب تلقی کردند و ندای از فرق سر تا نوک پا را سر دادند و به واسطه عدم درک قوه تحلیل و مقایسه شایسته دچار قیاسی نابجا در مورد مذهب قرون وسطی غرب با مذهب اسلام شدند و قصد کردند که این هر دو را به کناری گذاشته تا از این راه چاره ای برای سعادت دنیایی مردمان زمانه خویش جسته باشند. از این رو این متجددان تمدن نما تمام شئونات و قراردادهای اسلامی مسئله حقوق و تکالیف زن در جامعه به مثابه یک امر سنتی غلط به دور انداختند و رمز موفقیت زنان را در برهنگی و اختلاط های افراطی معرفی کردند مردانی پیدا شدند که همچون لله های دلسوز تر از مادر غم زنان در بند حجاب و و مذهب سنتی را می خوردند که در واقع می خواستند عطش شهوانی خویش را با برهنه سازی جامعه به نام مبارزه با سنت و به نام تمدن و تجدد خاموش سازند . و با پرچمی که بر روی آن نوشته شده بود مبارزه با افکار سنتی پوچ و قرون وسطایی به جنگ مذهب رفتند و اصل دین را منکر شدند و از طرفی دیگر نیز دین مداران متعصب تیشه بر ریشه های دین اصیل واصل دین وارد ساختند و با وضع قرار داهایی که در هیچ یک از آیه های قرانی مشابه اش را حتی یافت نمی کنیدو در هیچ برهه ای آن اعمال متعصبانه و غلط را در سیره پیامبر و صحابه اش مشاهده نخواهید کرد که قطعا این اعمال متعصبانه و غلط همان سنتی است که از آن سخن گفتیم و گفتیم که خلط آن با دین بسیار خطرناک است این دو از دو طرف درخت حقیقت دین تبر در دست گرفته اند و این درخت را می برند. ضربه ای که متعصب جاهل به نام دین و دیانت وارد می کند و به نام دین زنان و دختران خویش را سالهای متمادی در خانه حبس می کنند کمتر از انی نیست که به همین  بهانه می خوا هد بادین مبار زه کند . اصلا بهانه او برای سنتی و غلط قلمداد کردن قواعد اصیل دین همین افکار و اعمال متعصبانه و غلط اندیشانه متعصبان است که راه را برای سنتی قلمداد کردن گوهر مذهب هموار می کند و روشنفکر غرب زده را وادار به برخورد و رادیکالی با ریشه و اساس دین می کند . ما در هیچ کجای تاریخ نخوانده ایم که زنان صدر اسلام زنانی       در خانه بوده اند و از هر گونه فعالیت اجتماعی و تحصیلی منع شده باشند . این گونه اعمال متعصبانه به واسطه عدم درک صحیح و عدم آشنایی متعصبان با زندگی زنان نمونه اسلام است که همواره در محافل اجتماعی زمان خود با شرط رعایت عفاف حاضر بوده اند و چه می گویم که در محافل اقتصادی هم محلی برای خود نمایی این زنان بزرگ دیده ایم به طوری که مشاهده می کنیم اول بانوی مسلمان تاریخ و همسر دلسوز و فداکار پیامبر اکرم خود شخصی تاجر و بازرگان بوده که خود پیامبر در یک سفر تجاری با وی آشنا می شود و به او پیشنهاد ازدواج می دهد آن وقت عده ای سنت زده آمده اند و می گویند بهتر است که زن در محافل اجتماعی هر چه کمتر حاضر شود و در محافل اقتصادی و تجاری به هیچ وجه من الوجوه وارد نشود و راه را برای بهانه گیری های متجددان متمدن نما هموار می کند که ببینید دین اسلام فلان است و بهمان است و در نتیجه باید آن را کنار گذاشت و به فکر جامه ای نو بود از جنس غربی آن . سنت ما می گوید باید شدت لحن و قساوت با زن برخورد کرد  اما هدف مذهب اصیل ما می گوید با زن خود به آرامی و لطافت برخورد کنید . سنت ما می گوید زنان برای حفظ ناموس و غیرت از خانه خویش بیرون نیایند اما مذهب اصیل ما می گوید زنان با حفظ حجاب خود عفیفانه در زندگی اجتماعی شرکت جویند سنت ما می گوید زن نصف لشکر شیطان است ( ملا احمد نراقی معراج السعاده 239) همدست اوست اما مذهب ما می گوید زن همچون ریحانه است سنت ما می گوید هیچ زنی نباید با هیچ مرد  غریبه ای هم کلام شود و حال مذهب ما فاطمه ای را به ما نشان می دهد که با تمام وجودش در مقابل خلیفه وقت قد علم می کند و خواستار احقاق حقوق تضییع شده خویش است . سنت ما از ترس فاش شدن اسم مادران و خواهران به نام های همشیره (در خطاب نسبت به خواهر) و ( بچه ها) ( خطاب نسبت به همسر) استفاده می کند و حال ما در مذهب خویش هیچ گاه ندیده ایم که مثلا امیر المومنین با حضرت فاطمه را با نامی غیر از فاطمه و زینب را با نامی همچون همشیره امام حسن خطاب کند. سنت ما تحصیل را برای زنان امری بیهوده تلقی می کند و اما پیغمبر مذهب ما آموزگاران زن را همواره مورد تفقد قرار می دهد

(بلاذری فتوح  485-نظام الحکومه ا531 و صحیح نجاری1:20)  

 سنت ما می گوید که زن هیچ گونه حق اظهار نظر در مورد مسائل سیاسی و اجتماعی را ندارد اما مذهب اصیل ما زینبی را که به ما نشان می دهد که در مقابل اولین سیاستمدار یک امپراطوری بزرگ حاکمیت سیاسی اش را زیر سوال می برد و با نطقی قراء پایه های حکومت یزید را به لرزه می اندازد . و دهها و صد ها مثال دیگر که ما را قانع سازد که آنچه سنت های اجتماعی ساخته ذهن خود مان درست کردن نباید به نام دین به خود جامعه دهیم و با این عمل حقایق دین را وارونه جلوه گر کنیم تا مذهب اصیل به دست سنت شکنان شکسته و به زباله دانی تاریخ بیفتد در واقع همان عملی که ارباب کلیسا به نام دین کردند و مقدمات نابودی نه تنها دین خویش بلکه تمامی ادیان را در سرزمینهای خودشان فراهم ساختند . از این روست که زن مذهبی با زن سنتی تفاوت هایی عمیق را دارا هستند. و اعمال سنتی آنها که اصیل نیستند و ساخته ذهن و عمل همان قوم است را نباید با جوهر اصیل دین مخلوط کرده تا دچار سوء برداشت هایی از اصل دین شویم و زن سنتی را که مستحق امحاء است را با زن مذهبی که نمونه یک فرد کامل از نظر اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی است یکی فرض کنیم . بنا بر این آنان که ندای مدرنیته را در سر می پرورانند و در صدر عملی نمودن آنند باید بدانند مدرنیته یعنی گذر از سنت نه اینکه گذر از مذهب . اصلا گذر از مذهبی که فعال و پویاست و گذاره های سنتی اقوام مختلف را در خود راه نمی دهد لزومی ندارد چرا که خود با قابلیت پویایی خویش و همچنین اصالت خویش دائما در حال به روز شدن است و گذر از آن به نام مدرنیته معنایی نمی دهد.