پاسخ :
از نظر اسلام تأمين بودجه كانون خانواده به عهدة مرد است و زن از
اين نظر مسئوليتي ندارد، ليكن اگر زن خودش خواست كار كند (كاري كه
مانع حقوق مرد نباشد) و از درآمدش براي مرد و خانواده خرج كند،
اشكال ندارد. اسلام جلوي اين كار را نگرفته ، به ديگر سخن اسلام
بنا به مصالحي خرجي زن را به عهده مرد گذاشته و وي را ملزم كرده كه
نفقه زن را پرداخت كند، ولي كمك مالي به مرد و خانواده را بر زن
حرام نكرده است. پرداخت بستگي به خواست زن دارد و او در اين جهت
آزاد است كه از اموالش (اعم از حقوق و درآمد كار يا اموالي كه از
طريق ارث و مهريه به وي مي رسد) در مخارج زندگي مشترك هزينه كند .
در واقع اسلام زن را از هر نوع اجبار والزام براي دويدن به دنبال
پول براي مخارج زندگي معاف كرده است.
معافيت زن از نظر اسلام عللي دارد، از جمله: مسئوليت و رنج و زحمات
طاقت فرساي توليد نسل از لحاظ طبيعت به عهده زن است. زن است كه
بايد بيماري ماهانه را تحمل كند؛ سنگيني دورة بارداري و بيماري
مخصوص اين دوره را به عهده برگرد؛ سختي زايمان و عوارض آن را تحمل
كند؛ كودك را شير دهد و پرستاري كند. اين ها همه از نيروي بدني و
عضلاني زن مي كاهد، توانايي او را در كار و كسب كاهش مي دهد، و
بسياري از وقت زن را به خود اختصاص مي دهد. اگر بنا شود قانون، زن
و مرد را از لحاظ تأمين بودجه زندگي در وضع مشابهي قرار دهد و به
حمايت زن برنخيزد، زن وضع سخت و سنگيني پيدا خواهد كرد. همين
مسئوليت ها سبب شده در جانداراتي كه به صورت جفت زندگي مي كنند،
جنس نر همواره به حمايت جنس ماده برخيزد و او را در تهيه خوراك و
آذوقه كمك كند.
افزون بر اين در زندگي مشترك و كانون گرم خانواده، باقي ماندن جمال
و نشاط روحي و رواني در زن ، مستلزم آسايش بيشتر و تلاش كم تر و
فراغ خاطر زيادتري است. اگر زن مجبور باشد مانند مرد پيوسته در
تلاش و كوشش و در حال دويدن و پول در آوردن باشد، خسته شده و
گرفتار آشفتگي خاطر و دغدغه هاي كفري بسيار مي شود و آسايش از وي
سلب خواهد گرديد. بديهي است زني كه آسايش خاطر ندارد، فرصتي نخواهد
يافت كه به خود برسد و باعث سرور و شادي مرد و خانواده و فرزندان
شود. از اين رو نه تنها مصلحت زن بلكه مصلحت مرد و كانون خانوادگي
در اين است كه زن از تلاش هاي طاقت فرسا براي تأمين معاش معاف
باشد. مرد هم مي خواهد كانون خانوادگي براي او كانون آسايش و رفع
خستگي از گرفتاري هاي بيروني باشد. زني قادر است كانون خانوادگي را
محل آسايش و فراموش كردن گرفتاري ها قرار دهد كه به اندازه مرد و
خسته و كوفتة كار بيرون نباشد. آسايش و سلامت و نشاط و فراغ خاطر
زن براي مرد نيز ارزش فراوان دارد. سرّ اين كه مردان حاضرند با جان
كندن پول درآورند و به زن تقديم كند تا او به سر وضع و نشاط و
شادابي خود برسد، اين است كه مرد نياز روحي خود را به زن دريافته
است. مرد مي داند خداوند زن را مايه آسايش و آرامش روح او قرار
داده است: "و جعل منها زوجها ليسكن اليها،(1) همسرش از جنس او قرار
داد تا در كنار او بياسايد".
مرد دريافته است هر اندازه موجبات آسايش همسر خود را فراهم كند،
غير مستقيم به سعادت خود خدمت كرده و كانون خانوادگي خود را رونق
بخشيده است.(2)
بنابراين اسلام به خاطر توانايي جسمي و فكري ، او را مسئول ادارة
زن قرار داده و زن را از تأمين هزينه زندگي مشترك معاف كرده ، از
سوي ديگر كار و كوشش و كمك مالي به مرد و خانواده را بر وي حرام
نكرده ، اگر خواسته باشد كمك كند، آزاد باشد.
پي نوشت ها
:
1 - اعراف (7) ايه 189.
2 - مرتضي مطهري، نظام حقوق زن در
اسلام ، ص 231. براي اطلاع بيشتر از حقوق زن به اين كتاب مراجعه
فرماييد.
|