پاسخ  :

در ميان آيات و روايات چيزي که به فلسفه و حکمت اين موضوع اشاره کرده باشد نيافتيم. اصولاً مسائل عبادي و احکام شرعي جنبة تعبدي دارد و در اين مسائل فقط تعبد و پذيرش خواست شارع مقدس است ، اگر چه مصالحي در آنها نهفته است که از آنها آگاهي نداريم. در برخي از روايات به گوشه هايي از آنها اشاره مي شود.

با پيشرفت دانش و فهم و خرد بشري، گوشه هاي ديگري از آنها آشکار مي شود.

در اينجا به برخي از مواردي که به عنوان محسنات حجاب در نماز ذکر شده است مي پردازيم:

1 - داشتن لباس کامل، بر وقار ظاهري انسان مي افزايد. هر چه از لباس انسان کم شود، از وقار وي و حفظ شئون اجتماعي اش کم مي شود و نزد ديگران تنزل مي يابد. مي توان حجاب را يک نوع ادب دانست. ادب اقتضا مي کند انسان در مقابل ديگران و بزرگان با لباس کامل ظاهر شود. شرکت در محافل و مراسم مذهبي در همة اديان بلکه نزد همة عقلاي عالم معمولاً با حجاب همراه است، به ويژه در اسلام که لباس رسمي حضور زن مسلمان در اجتماعات، پوشش کامل است.

انسان در حال نماز به محضر خدا مي رود و در حالي که ملائکه هاي عرش الهي حضور دارند، در يک مجلس رسمي به عبادت خدا مي پردازد. بنابراين چون نماز در حقيقت حضور و بار يافتن به درگاه رب العالمين است، در اين مجلس هر چه لباس کاملتر و تميزتر و خوشبوتر باشد، مطلوب تر است، حتي به مردان سفارش شده که با لباس کامل، ادب حضور در پيشگاه الهي را رعايت کنند.

رسول اکرم (ص) مي فرمايد: "اعبد الله کأنّک تراه فان کنت لا تراه فانه يراک؛ آن چنان خدا را عبادت کن که گويا او را مي بيني. اگراو را نمي بيني، او تو را مشاهده مي کند".

ميان عاشق و معشوق هيچ حائل نيست

تو خود حجاب خودي حافظا، از ميان برخيز

2 - از ديگر مصالح حجاب در نماز اين است که نوعي تمرين مستمر و روزانه براي حفظ حجاب است. نيز يکي از عواملي است که در پاسداشت دائمي پوشش اسلامي زن و جلوگيري از آسيب پذيري او ، نقش مهمي ايفا مي کند. اگر بپذيريم اسلام همواره درصدد حفظ حجاب بانوان و مصونيت آنها است و به عفّت و پاکدامني سفارش مي کند، متوجه مي شويم پوشش کامل در نماز همسو با اين ايده است.

براي تأکيد بر اين مسئله چنين شرطي را در نماز لازم مي داند. در حقيقت همراه نماز، درس عفّت و پوشش مناسب مي دهد، تا الگوي رفتاري و کرداري زن مسلمان را معرفي کند. در عين حال پوشش کامل در پنج نوبت در شبانه روز تمرين و تلقين عملي بسيار خوب و مناسبي بر پوشش و حجاب اسلامي زن مسلمان است.

3 - نماز خواندن در منظر مردم و در اماکن عمومي و مساجد و مجامع، حجاب کامل مي طلبد ، به ويژه براي زنان تا از نگاه ديگران مصون بمانند، مخصوصاً که در نماز رکوع و سجده و نشست و برخاست است، در اين صورت حجاب کامل موجب مصون ماندن زنان از نگاه ديگران و باعث حفظ آرامش روحي نمازگزار ، نيز پاسداري از عفّت عمومي مي شود.

آنچه گفته شد مواردي است که به ذهن مي آيد اما دليل اصلي آن تعبد و پذيرش خواست خدا است.

در دايرة هستي ما نقطة تسليميم

رأي آنچه تو انديشي، حکم آنچه تو فرمايي

عاشقم بر لطف و بر قهرش بجدّ

اي عجب من عاشق اين هر دو ضد

ناخوش او خوش بود بر جان من

جان فداي يار دل رنجان من