پاسخ  :

مسئله برده داري و عبد و کنيز مربوز به کفّار حربي يا کفاري که در ذمّة اسلام نيستند ، مي شود.

در جنگي که بين مسلمانان و کفار رخ مي داد، افراي از کفّار چه مرد و چه زن اسير مي شدند. يکي از راه هاي نگه داري آنان استرقاق بود، چنان که راه ديگر آزاد کردن اسيران با گرفتن پول از آنان يا آزاد کردنشان بدون گرفتن چيزي بود.

صاحب شرايع (ره) فرموده است: " رقيّت و عبد و کنيز شدن اختصاص به کفار حربي دارد (کفّاري که در جنگ و ستيز با مسلمانان هستند) اما يهودي ها و مسيحي ها و مجوسي ها که به شرايط ذمّه عمل مي کنند ، نمي توان ان ها رااسير کرد و آنان در پناه حکومت اسلامي در امان هستند".(1)

زناني از کفار که به اسارت در مي آمدند، آنان که با خشونت و ظلم عليه مسلمانان جنگيده اند و اموال مسلمانان را از بين برده و بسياري را به شهادت رسانده اند ، حال اگر اموال يا اشخاصي از آنان به غنيمت برده شدند، نبايد توقّع داشت آنان را روي مبل نشاند يا فرش قرمز زير پاي آنان پهن کرد. درست است که آنان انسان هستند، ولي جنايتکار و ظالم اند. از اين رو حرمتي که مسلمانان دارند ، آنان ندارند. ا ز جملة آن حکم پوشش است.

شايد براي تخفيف و راحت بودن آنان باشد، چون اسيران غالباً به کار در خانه و بيرون از خانه مشغول مي‌شوند. لذا تکاليف سختي که بر افراد آزاد هست، بر آنان نيست.

اگر کنيز مسلمان شد، وقتي که کنيز است، اگر نمازش را بدون مقنعه بخواند، صحيح است. البته اين بدان معنا نيست که بايد بدون حجاب باشند، بلکه اگر بخواهند ، مي توانند مقنعه بزنند و مي توانند مقنعه نزنند. در بعضي از روايات آمده که مقنعه بزنند.(2).

اين که گفته ايد: در تاريخ اسلام آمده که کنيزان را با نداشتن روسري در کوچه مي شناختند، صحيح نيست. اين طور نبود که کنيزان ملزم به نداشتن روسري و مقنعه باشند. بله مي توان گفت کنيزان از پوشش و نحوة سلوک اجتماعي شان شناخته مي شدند، مثلاً لباس هاي آنان نو نبود و وضعيت سر و صورت آنان مانند زن هاي ديگر نبود. از اين راه ها تشخيص داده مي شد کنيز است.

1.جواهر الکلام ، ج 34، ص 89.

2. وسائل الشيعه ، ج 14، ص 150.