پاسخ  :

ممکن است در اين حديث اشاره به زناني باشد که مسؤوليت خاصّي در جوامع نداشتند. لذا خود فاطمه زهرا(س) هم، زماني که احساس مسؤوليت فرمودند، هم به مسجد رفتند براي خطبه خواندن و هم براي کمک کردن به پدر بزرگوارشان - هنگامي که پيشانيشان شکسته بود به ميدان جنگ احد رفتند؛ و دختران حضرت فاطمه زهرا(س) هم در مواقع مختلف اقدام به خواندن خطبه کردند، در کربلا، در کوفه، در شام، در مدينه. مجموع اين‏ها نشان ميدهد، وقتي زنان مسؤوليتي بر عهده گرفتند، ميتوانند در صحنه اجتماع ظاهر شوند؛ منتها با رعايت تمام جهات شرعي در اجتماع. (پاسخ از آيت الله مکارم شيرازي)

در ارتباط با سئوال و روايت نقل شده از فاطمه زهرا(س)، نکاتي چند بعرض مي رسد:

الف) اين روايت در بر دارنده يک حکم شرعي قطعي نيست، و در بيان يک حکم کلي استثناءناپذير نمي باشد. بسياري از روايات شبيه روايت فوق (ذکر شده) وجود دارد که شايد در نگاه اول ظاهري مطلق و کلي دارند ولي با توجه به روايات و مستندات ديگر، حکم تخصيص خورده و يا مقيد به قيودي مي شود که يک بحث تفصيلي است.

ب) فرمايش حضرت زهراي مرضيه(س) در روايت ذکر شده، به معناي الزام و وجوب نيست، بعبارت ديگر، در عين حال که خروج زن از منزل و حضور او در صحنه اجتماع با رعايت موازين و حدود شرعي جايز شمرده شده است، اما در مواقع غير ضروري براي زنان بهتر آن است که از اختلاط با مردان اجتناب کنند. و اين امر منافاتي با حضور علمي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي زنان (با حفظ شئونات و موازين اسلامي) ندارد. کما اينکه حضرت زهرا(س) خود به جبهه جنگ مي رفتند و در غزوه هاي متعددي همراه با پيامبر(ص) شرکت مي کردند و در دفاع از ولايت حضور فعال داشتند و حتي سخنراني نمودند تا جايي که در همين راه به شهادت رسيدند.

ج) بعضي از قيود و محدوديتهايي که در احکام و روايات در مورد زنان وارد شده است به منظور پاسداشت حريم عفاف و سلامت جامعه و از همه مهمتر حفظ کرامت و شخصيت واقعي زن متناسب با رسالت همسري و مادري مي باشد. و تجربه جهان غرب در آزاديهاي نامحدود براي ارتباط زنان و مردان در جامعه (به اعتراف انديشمندان جامعه غرب) تجربه بسيار تلخي است که زمينه انحطاط خانواده و بدنبال آن سقوط جامعه در منجلاب شهوات را فراهم نمود، که از اين رهگذر بيشترين ضرر و زيان نسيب زنان جامعه شد و در نتيجه کرامت و شخصيت زن به پايين ترين حد خود تنزل نمود.

سرعت پاسخ‏دهي از انتظارات پرسشگران است. خواهشمند است با اولويت‏بندي و پيرايش سؤالات، ما را ياري کنيد (در هر نامه بيش از 5 سؤال مطرح نفرماييد) بديهي است با ارتباط مکرر، پاسخ‏گوي ديگر پرسش‏هاي شما خواهيم بود