پاسخ  :

اتفاقاً امام علي(ع) در موارد گوناگون از مردان مذمت نموده است، از جمله در خطبه چهاردهم نهج‏البلاغه "خفّت عقولکم و سفهت حلومکم؛ عقل‏هاي شما سبک و افکارتان سفيهانه است".

در خطبه سي و چهارم فرمود: "افّ لکم... فأنتم لا تعقلون".

در خطبه نود و هفتم فرمود: "أيها القوم الشاهدة أبدانهم الغائبة عنهم عقولهم".

در خطبه 131 آمده است: "أيتها النفوس المختلفة و القلوب المتشتته الشاهدة أبدانهم و الغائبة عنهم عقولهم".

در اين موارد امام علي(ع) به روشني برخي از مردان را مذمت ميکند و آنان را کم خرد و سبک انديش معرفي ميکند.

بخشي از نکوهش‏هاي نهج البلاغه به جريان جنگ جمل برميگردد و اين دليلي است که با توجه به پيشگامي عايشه در جنگ جمل، نکوهش‏ها کلي نيست، بلکه مقطعي و موردي است. همان گونه که از مردان کوفه و بصره مذمت شده است. اين را هم نميتوان کلي تلقي کرد، چون از کوفه و بصره مردان عالم و دانشمند ديني فراواني به جهان اسلام تقديم شده است. کوتاه سخن اين که: قضاياي تاريخي در يک مقطع حساس ممکن است زمينه ستايش را فراهم کند و در مقطع حساس ديگر زمينه نکوهش را، سپس با گذشت زمان هم زمينه مدح منتفي ميشود و هم زمينه ذم.(23)